Jak założyć sklep internetowy – czyli pierwsze prawne niuanse

Wartość rynku e-commerce w 2019 roku w Polsce wyniosła 50 mld złotych. Szacuje się, że w 2020 roku wartość ta wyniesie 70 mld złotych. Pandemia pokazała, że rynek e-commerce jest nam niezbędny w dzisiejszych czasach. Dlatego coraz więcej osób przenosi swój biznes do Internetu. Nie muszą w ten sposób wynajmować biura, magazynu, a zaoszczędzone środki mogę przeznaczyć na działania marketingowe. Jak każdy biznes tak i sklep internetowy ma swoją „mroczną” stronę. E-biznes również podlega regulacjom prawnym i nie chodzi tylko o przygotowanie regulaminu czy polityki prywatności. Prawnych niuansów jest znacznie więcej i warto abyś już przy projektowaniu swojego sklepu zajął się nimi. Poniżej omawiam trzy najważniejsze kwestie z jakimi możesz borykać się przy zakładaniu sklepu internetowego.

 

Pomysł na sklep internetowy

Na samym początku na pewno musisz ustalić co chcesz sprzedawać. Wybór produktu lub usługi będzie miał wpływ na Twoje dalsze działania i możliwości.

Przede wszystkim pamiętaj, że są produkty, których nie możesz sprzedawać w Internecie. Między innymi wykluczona jest sprzedaż:

1. Alkoholu;
2. Wyrobów tytoniowych
3. papierosów elektronicznych i pojemników zapasowych oraz ich części;
4. leków na receptę.

Ponadto nie można handlować dzikimi zwierzętami oraz roślinami zagrożonymi wyginięciem. Pamiętaj, że wykluczona jest również sprzedaż towarów z kości słoniowej, o czym boleśnie przekonał się sprzedawca, który chciał na allegro sprzedać pianino. Za ten czyn groziło mu do 5 lat więzienia.

Są również produkty, których sprzedaż w Internecie jest możliwa tylko po spełnieniu określonych warunków – np. uzyskaniu licencji, zezwolenia czy koncesji. Między innymi:

1. sprzedaż gazów pieprzowych i paralizatorów wymaga dodatkowego zezwolenia;
2. sprzedaż leków bez recepty i suplementów diety – wymaga dodatkowego zezwolenia;
3. sprzedaż baterii i akumulatorów wymaga spełnienia specjalnych wymagań technicznych;

Warto już na początku sprawdzić czy wybrany przez Ciebie produkt, łączy się z dodatkowymi obostrzeniami.

 

Nazwa sklepu internetowego

Po wyborze produktu lub usługi, kolejnym etapem jest wybór nazwy i stworzenie logo (znaku firmowego). Nie będzie niczym odkrywczym stwierdzenie, że nazwa powinna być kreatywna, chwytliwa i prosta do zapamiętania. Jednak bardzo mało osób, które chcą założyć własny sklep internetowy, zwraca uwagę na to czy mogą zapewnić ochronę dla swojej marki.

Nazwa i logo powinno zostać wybrane w taki sposób aby zapewnić ochronę praw autorskich do nich, a także dać możliwość zastrzeżenia ich jako znaku towarowego.

Wstępna analiza

Wstępną analizę powinieneś zacząć od weryfikacji czy w Google istnieje firma o wymyślonej przez Ciebie nazwie. Jeżeli nie, kolejną czynnością jest sprawdzenie dostępności domeny internetowej. Niestety przyszli właściciele sklepów internetowych na tym zazwyczaj badanie rynku się kończy.

Przy aktualnej liczbie sklepów internetowych i coraz bardziej rozwijającym się rynku e-commerce powyższe działania nie dają gwarancji pełnej ochrony marki Twojego sklepu. Dlatego drugim etapem powinno być przeprowadzenie analizy prawnej.

Analiza prawna – prawa autorskie i znaki towarowe

Sprawdź czy Twoja nazwa lub logo jest utworem, czyli czy podlega ochronie i masz do niego prawa autorskie. Utworem jest każdy przejaw działalności twórczej człowieka o indywidualnym charakterze. Aby logo (tak samo nazwa) mogło stać się utworem musi mieć charakter indywidualny, czyli nie może być skopiowane. Ponadto musisz je uzewnętrznić, czyli zapisać lub narysować – pamiętaj myśli nie podlegają ochronie, jeżeli nie są uzewnętrznione.

Niestety nie można sprawdzić w żadnym rejestrze czy wymyślona przez Ciebie nazwa jest utworem, dlatego kolejnym etapem powinna jest badanie czy Twoja nazwa nie jest zastrzeżona jako znak towarowy. Możesz to łatwo sprawdzić:

1. w Polsce taką bazę prowadzi Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej – https://grab.uprp.pl/PrzedmiotyChronione/
2. w Unii Europejskiej prowadzona jest przez Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej: https://euipo.europa.eu/eSearch/#advanced/trademarks

Jeżeli nazwa, którą wybrałeś nie jest zastrzeżona, oczywiście możesz ją sam zastrzec zyskując w ten sposób pełna ochronę marki.

 

Forma prawna sklepu

Po wyborze towaru oraz nazwy sklepu możesz przystąpić do kolejnego etapu czyli wyboru formy prawnej w jakiej będziesz prowadził sklep. Na początku zobacz jakie formy są dopuszczalne:

1. działalność nierejestrowa – czyli sklep internetowy bez działalności gospodarczej;
2. działalność gospodarcza;
3. spółki osobowe – spółka jawna, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna;
4. spółki handlowe – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna.

Na potrzeby artykułu skupię się na trzech formach, które są najczęściej wybierane przez nowych właścicieli sklepów internetowych.

Sklep internetowy bez działalności gospodarczej jest optymalnym wyborem dla osób, które chcą handlować produktami o niskiej wartości. Sklep bez firmy można bowiem prowadzić tylko jeżeli Twój miesięczny przychód (czyli cena plus podatek) nie przekracza 50% minimalnego wynagrodzenia (w 2020 roku to 1300 zł). Zaletami tej formy mały formalizm. Ten typ działalności nie podlega rejestracji w CEIDG. Ponadto jesteś zwolniony z opłacania składek ZUS. Wadą tej formy jest brak możliwości uzyskania zezwoleń czy koncesji oraz odpowiedzialność, która jest taka sama jak w przypadku działalności gospodarczej.

Najczęściej wybieraną formą prowadzenia sklepu internetowego jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Mimo sporej ilości formalnych spraw związanych z założeniem firmy, większość z nich możemy załatwić w jednym miejscu – urzędzie gminy gdzie rejestrujemy działalność. W tym przypadku masz możliwość wyboru formy opodatkowania firmy m. in. zryczałtowany podatek nawet 3%. Prowadząc działalność gospodarczą możesz ubiegać się o koncesję czy zezwolenie, a także dofinansowaniem na prowadzenie działalności. Wadą jest m. in. obowiązek płacenia składek ZUS czy odpowiedzialność (odpowiadasz całym swoim majątkiem).

Jeżeli chcesz prowadzić sklep wraz ze wspólnikiem dobrym rozwiązaniem będzie założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka jest mniej popularną formą prowadzenia sklepu internetowego. Prawdopodobnie dlatego, że większości osób kojarzy się z dużym formalizmem. Jednak mimo trochę bardziej skomplikowanej procedurze rejestracji czy prowadzenia spółki ma też pozytywne strony. Będąc wspólnikami spółki zoo nie musisz wraz ze wspólnikiem opłacać składek ZUS. Spółka daje możliwość pozyskania inwestorów za udziały. Jednym głównym atutem spółki jest ograniczenie odpowiedzialności wspólników co łączy się z oddzieleniem majątku spółki od majątku osobistego.

Mam nadzieję, że w choć małym stopniu rozjaśniłem kilka kwestii prawnych związanych z założeniem e-biznesu.